Chính phủ vừa trình quốc hội với đề xuất giá bán của các xe ô tô phổ thông lắp động cơ dưới 2 lít sẽ giảm khoảng 14% thuế suất. Tuy nhiên, có nhiều ý kiến trái chiều cho rằng việc đánh thuế dựa vào dung tích xi-lanh sẽ để hở khuyết điểm về giá bán.
Theo như đề xuất thuế mới của Chính phủ đã trình lên quốc hội thì giá bán của các xe ô tô phổ thông lắp động cơ dưới 2 lít sẽ được giảm khoảng 14%. Việc đánh thuế như thế là do nhìn nhận ô tô là vật có giá trị lớn, gây ô nhiễm môi trường và dựa vào quy luật đối với những xe càng đắt tiền thì dung tích xi-lanh càng lớn dẫn tới lượng khí thải phát ra càng cao.
Áp dụng mức thuế xe ô tô theo dung tích xi-lanh liệu có phải là một giải pháp?
Trước đây, một số nước thuộc châu Âu cũng áp dụng phương thức đánh thuế này cho ô tô nhưng hiên nay họ lại dựa vào mức khí thải phát ra để đánh thuế. Một số cơ quan, tổ chức môi trường cũng đồng tình với mức đánh thuế dựa vào mức khí thải phát ra. Họ cho rằng một số ô tô có dung tích xi-lanh lớn nhưng do được trang bị các công nghệ hiện đại nên lượng khí thải phát ra ít hơn một số ô tô có dung tích xi-lanh nhỏ do vẫn sử dụng công nghệ cũ.
Vì thế, việc áp dụng mức thuế theo dung tích xi-lanh của xe vẫn chưa nhận được hậu thuẫn từ phía nhiều phía. Họ cho rằng nếu áp dụng điều đó người được lợi là các xe thuộc phân khúc xe sang do đa phần các xe này đều sử dụng động cơ có dung tích 1.8L hoặc 1.5L kết hợp với công nghệ tăng áp và phun nhiên liệu trực tiếp. Điều đó dẫn tới những xe đắt tiền sẽ được giảm thuế và mục tiêu tăng thu ngân sách cho nhà nước sẽ không đạt được.
Mặt khác, những xe có mức giá tầm trung được sử dụng động cơ 2L lại bị áp đặt mức thuế cao và có thế lên phải chịu mức thuế tiêu thụ đặc biệt lên đến 150%, dẫn tới những khách hàng tầng trung sẽ khó tiếp cận.
Để đảm bảo đúng các mục tiêu, Chính phủ nên cân nhắc mức đánh giá thuế theo lượng khí thải, theo giá bán xe hoặc kết hợp giữa dung tích xi-lanh và giá bán xe với mục đích tạo sự hài hòa giữa nguồn thu ngân sách nhà nước, giảm thiểu ô nhiễm môi trường đồng thời lượng người mua ô tô tại Việt Nam cũng sẽ tăng lên.